10/1/13

ΠΩΣ ΤΟΝ ΛΕΝ-ΠΩΣ ΤΟΝ ΛΕΝ ΤΟ ΜΗΝΑ ΑΥΤΟ;


Ο Ιανουάριος ή Γενάρης είναι ο πρώτος μήνας του έτους κατά το Γρηγοριανό Hμερολόγιο και έχει 31 ημέρες. Πήρε το όνομά του από τον Ιανό, θεό της ρωμαϊκής μυθολογίας με τα δύο πρόσωπα.


Ξεκινά αστρολογικά με τον Ήλιο στο ζώδιο του Αιγόκερω και τελειώνει στο ζώδιο του Υδροχόου. Αστρονομικά, ο ήλιος βρίσκεται στην αρχή στον αστερισμό Τοξότη και στο τέλος στον αστερισμό Αιγόκερω. Η πρώτη μέρα του μήνα, που είναι και πρώτη ημέρα του χρόνου, είναι γνωστή ως Πρωτοχρονιά.

Άλλες ονομασίες του μηνός Ιανουαρίου, "Γενολοήτης", επειδή αυτόν τον μήνα γεννοβολούν τα κοπάδια.

(Εδώ ταιριάζει και το εκ παραφθοράς "Γενάρης", αλλά είναι ένα νι).

Ακόμα λέγεται και "Γατόμηνας", επειδή ζευγαρώνουν οι γάτοι.

"Μεσοχείμωνος", ως μεσαίος μήνας του χειμώνα, "Καλαντάρης" από τα κάλαντα Πρωτοχρονιάς και Φώτων, "Κρυαρίτης" γιατί είναι ο πιο «κρυουλιάρης», που λέει ο λόγος του θερμοκηπίου.
Ο Ιανουάριος έχει κληθεί και "Μεγάλος" ή "Τρανός" μήνας κοινώς "Μεγαλομηνάς", σε αντιδιαστολή από τον μικρό μήνα, τον Φεβρουάριο.

Λέγεται και "Πρωτάρης" μήνας ως πρώτος, αλλά και "Γελαστός", για τις Αλκυονίδες ημέρες.

Μία από τις ωραιότερες δημώδεις ελληνικές παροιμίες για τον Γενάρη είναι:

"Να ΄μουν το Μάη γάιδαρος και τον Απλίλ΄ κριάρι (ή σκύλος τον Αλωνάρη) ούλο το χρόνο κόκορας και γάτος τον Γενάρη".

Δεν υπάρχουν σχόλια: